5G TEKNOLOJİSİ
5G TEKNOLOJİSİ
(ÖZET)
5G teknolojisi, nitelikten ödün vermeden
potansiyel gereksinimlerini karşılamaya yönelik hizmetler sunma kapasitesine
sahip, kablosuz mobil internet için eksiksiz bir ağ olarak düşünülüyor. 5G'nin ana
hedefi, ilk oluşumların engellerinden arınmış gerçek bir kablosuz dünya
tasarlamaktır.Bu proje raporu çalışmasında 5G’nin ne demek olduğu,ne işe
yaradığı ,5G’den önceki nesil teknolojilerine olan farkları ,önceki nesillerin
özellikleri,bu teknolojiyi kimin bulduğu,5G’nin artıları ve eksileri,bu
teknoloji ile artan internet hızının,azalan gecikme süresinin insan hayatında
ne gibi değişikliklere neden olacağı,ne tür teknolojik ürünlerde
kullanılabileceği ve bu sayede insan hayatına olacak katkıları sunulmuştur.
Görsel 1.0
İÇİNDEKİLER
Özet
İçindekiler
1
– G Teknolojisine Giriş
1.1–1G’den 5G’ye Gelişim
1.1.1– 1G Kablosuz
Sistem
1.1.2 – 2G Kablosuz Sistem
1.1.3 – 3G Kablosuz Sistem
1.1.4 – 4G Kablosuz Sistem
1.1.5 –5G Kablosuz
Sistem
2– 5G: Mobil
İletişimde Kökten Değişim
5
2.1
–
Makinelerin
Çağı İçin 5G Teknolojisi
KAYNAKLAR
1 G TEKNOLOJİSİNE GİRİŞ
Dünya haberleşme alanında bir sürü yeniliğe şahitlik etti,etmeye de
devam ediyor.Mesela;herkeste bulunan sabit hatların yerine cep telefonları aldı.Bu
cihazlarımız bizi sadece dünya ile bağlantılı tutmakla kalmaz,aynı zamanda
eğlence amacına da hizmet eder.1G’den 5G’ye iletişim dünyası,gitgide artmakta
olan performans ile beraber birtakım iyileştirme de gördü.Bu iyileştirmelerin
son ürünü olan 5G teknolojisi kablosuz bağlantılar için eksiksiz bir ağ olarak
öngörülüyor.Yüksek kalitede gereksinim karşılamaya yönelik hizmetleri
sunma kabiliyetine sahip 5G’nin ana
amacı gerçek bir kablosuz dünya hazırlamaktır.[4]
5G’nin ilerde gelecekte de kullanabileceği düşünülüyor çünkü en iyi
teknojileri kullanabilirliğe sahip ve müşterilerine paha biçilmez bir deneyim yaşatıyor.
Önümüzdeki yıllarda 5G teknolojisi dünya pazarında şüphesiz adı geçecektir.Yeni
yazılımlar ve uygulamalar ile yükse bağlantı sağlayacak olan bu teknolojinin bu
sebebten parlak bir geleceğe sahiptir.[4]
İnsanların hayatını bu denli değiştiren
teknolojiye en başından bakacak olursak;1G ve 2G’ye baktığımızda bunların birer
emekleme olduğu görünüyor.2G ile başlayan kablosuz internet 3G ve 4G ile hızını
gitgide arttırdı ve artık bu teknoloji alanının yürüme evresinde olduğumuz
hissedilir. Geçen yıllarda adını duyuran 5G ile de insanlar için en önemli olan
şeylerden biri yani zamanı kazandıran bir gelişmeydi.Sadece zaman kazandırmakla
kalmadı,beraberinde nice gelişimleri de beraberinde getirdi.
1.1 1G’DEN 5G’YE
GELİŞİM
Öncelikle G sürümleri hakkında bazı şeyler öğrenilmeli.
"G" nesli ifade etmektedir. Sanılanın aksine telefonlar 1980’den beri
kullanılmaktadır. "Nesil", telefon ağları için belirlenmiş spesifik bir
standartlar topluluğunu temsil eder. Her nesil ile bu ağların hızı artar. Gecikme
süreleri düşer.Yeni aygıtlarla ilgili farklı özellikler gelir.[3]
Görsel [1.1]
1.1.1
– 1G Kablosuz Sistem
1G, halka
açık ve ticari olarak temin edilebilen mobil telefon yolundaki ilk adımdı.
Doğası gereği analogdu, normal bir radyo veya eski telsiz gibi ve sadece telsiz
kullanmaktan en büyük farkı, etrafında bir altyapı olmasıydı. Uçtan uca
noktadan noktaya iletişim yerine, sinyaller baz istasyonlarında veya baz
istasyonlarında işlendi.Tüm analog ve telefonlar büyüktü. Bazen sırt çantası
büyük ve sesli aramalar gerçekten bu ağlar tarafından sunulan tek hizmetti. İlk
nesil mobil telefon, ilk olarak 1980 yılı civarında sıradan insanlara sunuldu.[1]
Görsel
[1.1.1]
1.1.2
2G Kablosuz Sistem
1990 yılında analogdan dijitale
geçişi temsil ederek geldi.Ses kalitesini artırdı.Çeşitli operatörler aynı
spektrumda talep edince belirle radyo freakansında kitle toplanabilirdi.Dünya
buna daha da uyumlu olmaya başladı ve ITU (Uluslararası Telekomünikasyon
Birliği) dünyanın çeşitli yerlerine radyo freakansı kullanılması hakkında
anlaşmalar yaptı.[1]
İkinci nesil teknoloji dijital
olduğundan dolayı düşünce olarak dalgalar üzerinden bilgi gönderme düşüncesi
geldi.Bu mobile internet erişimi anlamına gelebilirdi.Çok olmasa da onlarca
kilobitti.Ancak ilerde daha da artırıldı.[1]
1990 yıllarında yönlendiriciler ses
anahtarlarına paralel olarak eklendi.IP yönlendiricileri makinelerin işlerini
daha verimli yapmasını sağlıyordu.Bu, GPRS adı verilen GSM bağlamındaydı ve
saniyede yüzlerce kilobite kadar veri hızları sunuyordu.[1]
Görsel [1.1.2]
1.1.3
3G Kablosuz Sistem
2001 yılında NTT DoCoMo şirketi
3G’yi piyasaya sürdü ve kullanılanılan ağ protokolünü standartlaştırdı.Böyle
yapıldığından dolayı artık bir kullanıcı herhangi bir yerden verilerlere
erişebileceği hale geliyordu.[2]
2G’den 4 kat daha hızlı artırılmış
veri aktarım yetenği,video konferans akışı,ve IP üzerinde yeni hizmetlerin
oluşmasına yol açtı.Blackberry piyasaya sürüldü ve çoğu 3G uygun hale
getirildi.[2]
Görsel [1.1.3]
1.1.4 4G Kablosuz Sistem
LTE (Long Term Evolution) şirketi
4G’yi ilk olarak Stockholm,İsveç ve Oslo,Norveç’te piyasaya sürüldü.Ardından küresel
çapta tanındı ve milyonlarca tüketici kaliteli video akış hayalini gerçeğe
dönüştürdü.4G,HD veHQ video konferansını rahatlatan hızlı telefon web erişimi
(sabit kullanıcılar iiçin saniyede 1 gigabit’e kadar) sunar.[2]
2G’den 3G’ye geçeriş sadece SIM
kartlarını yenilemek kadar kolayken,4G için özel mobil cihazların üretilmesi
gerekir.Çeşitli telefon şirketleri 4G uyumlu telefonlar satarak kârlarını hatrı
sayılır miktarda artırdı.[2]
Bu yeni teknoloji dünya çapında
standart olsa da,bazı yerler ağdaki düzensizliklerden etkileniyor.Bir mobile
veri platformu olan Ogury’ye göre,İngiltere sakinlerinin ancak yarısı bu
teknolojiye erişebiliyor.[2]
Görsel [1.1.4]
1.1.5
5G Kablosuz Sistem
Kevin
Ashton,yaptığı bi sunumda "İnternet of Things"(Nesnelerin interneti)
terimini (kısaca IoT) nasıl icat ettiğini anlattı.Kevin'in bu ifadesinden
sonra milyarlarca bağlı cihazın tüm dünyada hatasız şekilde veri
paylaşmasını sağlayacak bir devrim olarak lanse edildi.[2]
2000'li
yıllarda geliştiriciler 3G ve 4G teknolojisinin böyle bir ağı desteklemeyeceğini
biliyordu.4G'de olan gecikme süresi
yeterince düşük olmadığından,bir dizi araştırmacı
yeni nesil mobil ağ bulma yarışına girdiler.2008'de NASA,IoT'yi geliştirmek için M2Mİ başlatılmasına yardımcı
oldu.Aynı yıl Güney
Kore bşr 5G Ar-Ge programı geliştirirken ,NYU 2012'de NYU WIRELESS'i kurdu.5G
geldiği zaman insanlarda çeşitli
yenilenmelerin kapısını açacaktır.[2]
Görsel
[1.1.5]
2 5G: Mobil
İletişimde Kökten Değişim
5G Teknolojisinin bireysel hayatlarımızı
etkilemenin ötesinde
sürücü
olmadan ulaşıma,karanlık fabrikalara,üretimde ve başka
birçok
alanda yenilikçi
bir çağın
başamasına öncü
olacaktır. [5]
Telefondan haberleşme sistemleri bireylerin
dış dünyayla
olan etkileşimlerini ve veriye ulaşma şekillerini değiştirdi.İnsanlar 1G ile
sadece ses yollayabilirken 2G ile metin mesajı(SMS) ve MMS yollayabilir hale
geldi.İletişim sistemlerinde bir basamak olan 3G ile görüntülü
canlı konuşma ve internete erişim özelliklerini
etkin bir şekilde kullanılabilir oldu.3 nesil ile veri gönderme
hızı saniyede 100-1000 megabit düzeylerine
ulaştı. [5]
5G teknolojisi yüksek
hızda veri aktarımı dışında gecikme süresi kısa,yüksek
bant genişliği sunması amaçlanıyor.Böyle
kablosuz haberleşme sistemlerinde yaşanılan sınırların aşılmasını
sağlayacaktır. [5]
2025 yılı civarlarında kullanılması
yaygınlaşacağı düşünülen
5G veri aktarım hızı saniyede 20 gigabite ulaşması hedefleniyorçBöylece
yüksek
hızda veri aktarımı gerektiren uygulamaları(bulut sistemleri,arttırılmış gerçeklik,sanal
gerçekli
uygulamaları) beklemeden anında inecektir.[5]
Mobil
iletişimde veriler elektromanyetik dalgalar ile transfer edilir.Bugünlere kadar sinyallerin dalga boyu
santimetre ölçeklerindeydi.5.nesil teknolojisi
ile bu milimetre ölçeğine(6-100 gigahertz arasında)
sinyallarin kullanılması hedefleniyor.Telefonların artmasına rağmen frekans
aralıklarının aynı kalmaası internette yavaşlamaya kopmaya neden oluyor.Bu son
nesilde önceki
nesillerden farklı bir frekans aralığında olması bu sorunlara çözüm olabilecektir.[5]
Görsel[2.2]
Mobil iletişim sistemlerinde aşılması
gereken başka bir sıkıntı da gecikmenin azaltılması.Gecikme kısaca verinin bir
noktadan diğer noktaya geçerken geçen süre
olarak tanımlanbilir.Sürücüsüz
araç
teknolojileri,uzaktan kontrol sistemleri gibi alanlarda gecikmenin oldukça
azaltılması çok önemli.4.nesilde
gecikme süresi
30 ile 50 milisaniye araındaydı.5G ile bu 1 milisaniyeye düşürülmesi
hedefleniyor.[5]
5G yarımı ile yüksek
hızda hareket eden otonom araçlar insan
algılama süresinden
daha kısa sürede
algılayacaktır.Bu sayede kaza oranlarını neredeyse sıfıra indirecektir.
Görsel[2.3](Nesiller ve gecikme
süreleri)
2.1 Makinelerin Çağı İçin
5G Teknolojisi
Bugüne kadar temel iletişim sistemleri üretilirken bireylerin iletişim
gereksinimleri düşünülürdü.Daha sonra ise makineler arası iletişimde ihtiyaç duyulabilecek gereksinimlerin önceden
anlaşılıp ayarlanması ve
kablosuz iletişim sistemlerinin planlanması gerekiyor.Çünkü gelecekte akıllı şehirlerde sadece
insanlar değil makineler arasında da iletişim olacaktır.[5]
Günümüzde otonom araç teknolojileri daha araçların tamamen bilgisayarlar
tarafından kontrol edilmesine imkân vermiyor.Çünkü sürücüsüz araç teknolojilerinin güvenli ve etkin olması için trafik
kurallarının,işaretlerin,yol durumunun çevredeki araçlarının,yayaların ve diğer canlı
cansız varlıkların farkında olması onları tanıması gerekmektedir.Sürücüsüz araç teknolojilerinde aranan gecikme süresi 5G ile karşılanabilecek. [5]
Bu teknoloji ulaşım ve
taşımacılık alanlarında kullanılabilir.5G sahiibi bir taşımacılık boyunca araca
ait verileri gerçeğe
en yakın değerlerle verip planlamaları en verimli şekilde yapılabilecek.Nakliye
sürecinde sıkntı
olursa eşzamanlı çözümler uygulanabilecektir.Örneğin rota üzerinde kaza gerçekleşmesi durumunda rota yeniden
oluşturulabilecektir. [5]
Görsel
[2.4]
5.nesil
robot teknolojilerinde de yeni bir dönemin başlamasına öncülük edeceği öbgörülüyor.5g teknolojisi ile yüksek hızda düşük gecikmeli kesintisiz veri
alışverişinin imkan dahilinde olması sayesinde robotlar anlık olarak kontrol
edilebilecek.Mesela bir ameliyat
doktoru kendisinden oldukça uzaktaki hastasını, robotları uzaktan kontrol
ederek ameliyat yapabilecek. [5]
Görsel[2.5]
KAYNAKLAR
[1] https://apistraining.com/news/from-1g-to-5g/
[2]https://www.brainbridge.be/news/from-1g-to-5g-a-brief-history-of-the-evolution-of-mobile-standards
[3]https://www.ufinet.com/the-evolution-of-wireless-telecommunication-from-1g-to-5g/
[4] Niki Upadhyay (2012).5G WIRELESS TECHNOLOGY DEPARTMENT OF COMPUTER ENGINEERING GANDHINAGAR INSTITUTE OF TECHNOLOGY
[5] https://bilimgenc.tubitak.gov.tr/makale/5g-mobil-iletisim-sistemlerinde-kokten-degisim
Görseller
[1.1] https://i.ytimg.com/vi/D-CM_OuvSf4/maxresdefault.jpg
[1.1.3]https://yorumbudur.com/content/icerik/big/blackberry-curve-3g-9300_yorumbudurcom.jpg
[1.1.4] https://www.gmv.com/blog_gmv/wp-content/uploads/4gmobile1.jpg
[2.1]
https://bilimgenc.tubitak.gov.tr/sites/default/files/5g_teknolojisi.jpg
[2.2] https://www.youtube.com/watch?v=2DG3pMcNNlw
[2.3] http://bilimgenc.tubitak.gov.tr/sites/default/files/4g_5g_3.jpg